Kamień nazębny u psa to nie tylko aspekt estetyczny, ale przede wszystkim zdrowotny. Odkładanie się kamienia nazębnego to problem, który narasta i może doprowadzić do poważnych powikłań, a nawet do utraty zębów. Aby uniknąć problemów z jamą ustną psa, kluczowa jest codzienna profilaktyka.
Czy wiesz, jak zmniejszyć ryzyko powstawania kamienia nazębnego u psa i dlaczego regularnie usuwanie kamienia jest ważne? Zapoznaj się z naszym poradnikiem, aby dowiedzieć się, jak dbać o higienę jamy ustnej psa, aby uniknąć problemów ze zdrowiem.
Kamień nazębny u psa — ważna kwestia zdrowotna, której nie należy lekceważyć
Kamień nazębny u psa — czym jest i skąd się bierze
W jamie ustnej czworonoga po każdym posiłku pozostają resztki pokarmu będące siedliskiem bakterii. To zupełnie tak jak u ludzi, z tą różnicą, że my regularnie usuwamy je podczas mycia zębów. Niestety psy najczęściej nie tryskają radością, kiedy my chcemy im te zęby umyć. Możesz pomyśleć, że w dawnych czasach psom, a tym bardziej wilczym przodkom przecież nikt nie mył zębów. Zgoda, ale ich anatomia, dieta i tryb życia były zgoła inne. Według literatury weterynaryjnej choroby zębów i przyzębia występują u ponad 80% psów po ukończeniu 3 roku życia.
Dlaczego tak się dzieje? Za wszystko odpowiada utwardzony osad nazębny, czyli kamień nazębny. Na wczesnym etapie powstawania osadu resztki pożywienia, śliny oraz komórki błony śluzowej łączą się i zaczynają przylegać do powierzchni zębów, tworząc biofilm. Jeśli taka powłoka nazywana płytką nazębną nie jest usuwana podczas szczotkowania zębów, nawarstwia się, a z czasem mineralizuje. Do powierzchni kamienia nazębnego przeklejają się kolejne warstwy i problem narasta.
Już samo wystąpienie kamienia nazębnego jest uznawane za początkowy etap chorób przyzębia u psów. Z czasem bakterie dostają się do dziąseł, co powoduje bolesne stany zapalne.
Kamień na zębach u psa — po czym poznać problem?
Jak rozpoznać kamień nazębny? Ma on formę żółtego lub brązowego nalotu, który nie schodzi mimo pocierania. Co ważne, tworzy się on na linii dziąseł, w trudno dostępnych miejscach, m.in. w przestrzeniach międzyzębowych czy po wewnętrznej stronie zębów, przez co często zostaje zauważony przez właściciela zbyt późno.
Pierwszym sygnałem tego, że na powierzchni zębów powstał kamień nazębny, jest zwykle przykry zapach z jamy ustnej. O problemach z zębami psa świadczą też:
- zmiany w zachowaniu zwierzęcia, które wynikają z bólu powodowanego toczącym się procesem zapalnym
- zmniejszenie lub brak apetytu
- grymaszenie przy jedzeniu
- drapanie pyska łapami
- nadmierne ślinienie się
W celu dokładnego określenia skali problemu należy udać się do lekarza weterynarii. Dokładne badanie jamy ustnej psa będzie niezbędne, aby określić stan psich zębów i zaplanować leczenie.
Konsekwencje odkładania się kamienia nazębnego u psa
Kamień nazębny to problem występujący nie tylko u starych psów, choć to u nich zwykle diagnozuje się największe problemy wynikające z wieloletnich zaniedbań. Powstanie kamienia nazębnego prędzej czy później dotknie każdego psiaka. Z kolei szybkość powstawania kamienia nazębnego u psa zależy od wielu czynników takich jak skład bakteryjny płytki nazębnej, odporność psa, rasa, wiek, higiena, czy rodzaj pożywienia.
Dlaczego kwestia kamienia nazębnego wymaga szczególnej uwagi? Gromadzący się na zębach psa kamień może prowadzić do poważnych konsekwencji, spośród których nieprzyjemny zapach z pyska wydaje się być błahostką.
W wyniku toczącego się stanu zapalnego dziąseł dochodzi do:
- zwiększonej ruchomości zębów
- nieodwracalnych zmian w tkankach, w tym do zaniku kości
- cofania się dziąseł i odsłonięcia korzeni zębowych
- krwotoków z dziąseł
- powstania przetoki ustno-nosowej, czyli połączenia pomiędzy jamą ustną a zatoką szczękową
- przewlekłej choroby śluzowej nosa
- złamań żuchwy i szczęki
W dodatku bakterie z jamy ustnej mogą przedostawać się w głąb organizmu i powodować m.in. infekcje dróg oddechowych, zaburzenia pracy wątroby i nerek, a nawet zapalenie wsierdzia. Zaawansowane zmiany grożą więc nie tylko utratą zębów, ale także pogorszeniem stanu zdrowia i samopoczucia zwierzęcia.
Jak dbać o zęby czworonoga?
Kamień nazębny zaczyna się tworzyć na brzegach dziąseł już u bardzo młodych zwierząt. Dlatego warto jak najwcześniej włączyć szczotkowanie zębów psa do codziennej rutyny pielęgnacyjnej. Nie jesteśmy w stanie całkowicie zahamować tego procesu, ale możemy znacznie go spowolnić i uniknąć rozwoju stanu zapalnego. Aby zminimalizować problemy związane z chorobami przyzębia, należy działać w 4 obszarach:
Mechaniczne czyszczenie zębów
Regularne mycie zębów psu ogranicza tworzenie się kamienia nazębnego. Aby czyszczenie zębów było skuteczne, musi odbywać się z częstotliwością min. 2-3 razy w tygodniu. Na rynku dostępne są specjalne pasty oraz szczoteczki dla zwierząt, które ułatwią utrzymanie czystości w jamie ustnej.
Gryzaki i zabawki
Zapewnienie psu dostępu do materiałów do gryzienia redukuje gromadzenie się płytki nazębnej. Specjalne gryzaki do zabawy mechanicznie ścierają płytkę nazębną. Z osadem nazębnym dobrze radzą sobie też naturalne gryzaki z twardych mięs i skór lub twarde warzywa, np. marchewka, a także specjalne gryzaki dentystyczne, które zawierają w swoim składzie substancje aktywne ograniczające odkładanie się kamienia nazębnego.
Odpowiednie pożywienie
W przypadku nadmiernego osadzania się kamienia nazębnego warto rozważyć karmę dentystyczną albo dodatki do pożywienia. Są one wzbogacone składnikami aktywnymi takimi jak polifosforany, cynk, czy polifenole. Substancje te opóźniają mineralizację płytki nazębnej, działają bakteriostatycznie i ograniczają adhezję bakterii do powierzchni zębów. Profilaktycznie warto podawać psu gryzaki dentystyczne, które wspierają higienę jamy ustnej, redukując płytkę nazębną.
Ważne są też witaminy — niedobór selenu, witaminy A, C, D oraz witaminy z grupy B może wpływać m.in. na resorpcję kości wyrostka zębodołowego, martwicę nabłonka, czy osłabienie tkanek przyzębia.
Regularne kontrole w gabinecie weterynaryjnym
Podczas wizyt weterynarz będzie dokładnie sprawdzał jamę ustną, a gdy stan psich zębów będzie tego wymagał, zaleci zabieg usuwania kamienia. To nawracający problem, więc raz na jakiś czas trzeba będzie usunąć kamień nazębny, aby utrzymać jamę ustną w zdrowiu.
Mój pies ma kamień nazębny — i co teraz? Jak usunąć kamień u psa
Higiena jamy ustnej, choć pełnią kluczową rolę profilaktyczną, to niestety nie eliminuje całkowicie problemu. Domowe sposoby zwykle pomagają usuwać na bieżąco płytkę nazębną, co opóźnia tworzenie się kamienia na zębach psa. Jeśli już się on pojawił, to jedynym sposobem jego usunięcia z powierzchni zębów jest zabieg w gabinecie weterynaryjnym.
Jak wygląda i ile kosztuje usuwanie kamienia nazębnego?
Lekarz weterynarii przeprowadza tzw. sanację jamy ustnej w znieczuleniu ogólnym. Kamień nazębny usuwany jest za pomocą ultradźwięków. Podanie zwierzakowi znieczulenia i uśpienie go pozwala na precyzyjne oczyszczenie zębów psa, a także zwiększa kontrolę zabiegu i ogranicza wdychanie pyłu z bakteriami przez zwierzę. Na koniec weterynarz wykona polerowanie, co utrudnia adhezję płytki nazębnej do powierzchni zębów.
Usuwanie kamienia nazębnego trwa zwykle ok. 40-90 minut, w zależności od stanu uzębienia. Podczas zabiegu usuwania kamienia nazębnego weterynarz pozbywa się też chorych zębów. Zabieg jest bezpieczny, choć ze względu na podanie znieczulenia zawsze istnieje pewne ryzyko. Dlatego ważne jest, aby lekarz weterynarii wykonał niezbędne badania i sprawdził stan zdrowia psa przed zabiegiem.
Koszt usuwania kamienia nazębnego to wydatek rzędu kilkuset złotych, a jego dokładna cena zależy m.in. od zaawansowania zmian i wielkości psa. Lepiej więc zapobiegać powstawaniu kamienia nazębnego, a część pieniędzy zainwestować np. w dobre gryzaki i suplementy.
Które psy mają predyspozycje do odkładania się kamienia nazębnego?
Warto widzieć, że niektóre psy są bardziej narażone na szybsze odkładanie się kamienia niż inne. Dlaczego zatem u jednych psów kamień narasta szybko, podczas gdy inne mają go niewiele mimo wieku? Oprócz higieny jamy ustnej zależy to m.in. od wieku, rasy, budowy czaszki czy predyspozycji genetycznych. Tendencje do odkładania się kamienia nazębnego mają głównie rasy małe takie jak yorkshire terrier, maltańczyk, chihuahua, cavalier, shih tzu, a także buldog oraz jamnik.
3 zasady wspierające zdrowie zębów Twojego psa
Zdrowie jamy ustnej czworonoga ma wpływ na jego samopoczucie i jakość życia. U każdego psa wcześniej czy później zacznie osadzać się kamień nazębny. Wraz z nim mogą pojawić się problemy zdrowotne. Oto trzy proste zasady, które pomogą Ci dbać o zdrowie zębów Twojego psa:
- Małe kroki w codziennej pielęgnacji
W kwestii higieny jamy ustnej i odkładania się osadu nazębnego dobre są każde, nawet drobne zmiany. Może warto zacząć od podawania psu przysmaków dentystycznych pomiędzy posiłkami?
- Codzienne mycie zębów
No dobrze, może być 2-3 razy w tygodniu. Regularne szczotkowanie zębów psa to skuteczny sposób na ograniczenie osadzania się płytki nazębnej. Nie zrażaj się, jeśli pies z początku nie będzie akceptował pasty i szczoteczki — tu liczą się cierpliwość i konsekwencja.
- Regularne kontrole u weterynarza
Regularne wizyty u weterynarza są niezbędne, aby wykrywać i leczyć choroby przyzębia już na wczesnym etapie. Profesjonalne czyszczenie zębów z kamienia nazębnego to jedyny sposób na pozbycie się zmineralizowanej płytki na zębnej. Zabieg wykonywany regularnie pomoże zachować zdrowie jamy ustnej czworonoga, ograniczając ryzyko rozwoju chorób przyzębia.