Kleszcze to niewielkie pajęczaki, a ich ugryzienia stanowią duże zagrożenie dla czworonogów. Wraz ze wzrostem temperatury ich aktywność się zwiększa. Gdy na robi się ciepło, kleszcze rozpoczynają intensywne poszukiwania żywicieli, czatując na spodniej stronie liści traw porastającej skwery, parki i lasy. I choć ukąszenie kleszcza nie jest bolesne, to niesie ze sobą ryzyko wystąpienia wielu poważnych chorób.
Sprawdź, jak rozpoznać ukąszenie kleszcza, dlaczego jest groźne oraz jak zabezpieczyć psa przed chorobami odkleszczowymi.
Kleszcz u psa — jak rozpoznać objawy chorób odkleszczowych?
Najczęstsze choroby odkleszczowe u psów
Kleszcze stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi i zwierząt, ponieważ są wektorami chorobotwórczych drobnoustrojów takich jak bakterie, wirusy i pierwotniaki. Najczęściej choroby przenoszą: kleszcz pospolity, kleszcz łąkowy i kleszcz psi.
Do transmisji drobnoustrojów dochodzi po wbiciu aparatu gębowego w skórę. Do najczęstszych chorób odkleszczowych u psów w naszej szerokości geograficznej należą: babeszjoza, erlichoza monocytarna i borelioza. Rzadsze choroby, jakie mogą przenosić kleszcze to gorączka Q, choroby ośrodkowego układu nerwowego wywołane przez wirusa kleszczowego zapalenia mózgu czy anaplazmoza.
Choroby wywołane ukąszeniem kleszczy mają u psów często ostry przebieg i poważne powikłania. Dlatego bardzo ważne jest wczesne ich wykrycie i leczenie chorób odkleszczowych, aby uniknąć trwałej utraty zdrowia, a nawet śmierci psa.
Babeszjoza
Za babeszjozę w naszym regionie odpowiada głównie pierwotniak Babesia canis. Bytuje on wewnątrz krwinek czerwonych, niszcząc je. W postaci niepowikłanej objawia się anemią. W postaci powikłanej dochodzi do upośledzenia wielu narządów, a do objawów należą gorączka, osłabienie, bóle mięśni, bóle stawów, odwodnienie, brak apetytu, powiększenie śledziony, bladość błon śluzowych i ich zażółcenie, a także niewydolność nerek i uszkodzenie wątroby. Jeśli wdrożenie leczenia przeciwpierwotniakowego nie przynosi efektów, może być konieczne przeprowadzenie transfuzji krwi. Babeszjoza to choroba zakaźna o różnorodnym przebiegu oraz wysokim ryzyku śmierci zwierzęcia. Szybkie jej wykrycie poprawia rokowania.
Erlichoza
Erlichoza to choroba wywoływana przez riketsje z rodzaju Ehrlichia, które atakują komórki krwi (granulocyty, monocyty albo płytki krwi). Objawy pojawiają się w zależności od rodzaju choroby od 4 dni do nawet po 3 latach od zakażenia. Ma nieswoiste objawy takie jak gorączka, zapalenie stawów, kulawizna, brak apetytu, apatia, duszność, powiększenie śledziony, śródmiąższowe zapalenie płuc, zapalenie kłębuszkowe nerek, utrata masy ciała, a w niektórych przypadkach objawy nerwowe i ślepota.
Borelioza
Borelioza to choroba zakaźna wywoływana przez krętki Borrelia burgdorferi. Inkubacja choroby trwa ok. 2-5 miesięcy. Choroba nie zawsze przebiega objawowo i ma charakter nawrotowy. Objawy boreliozy to ostre asymetryczne zapalenie stawów, gorączka, zapalenie mięśnia sercowego, bloki przedsionkowo-komorowe, kłębuszkowe zapalenie nerek, zapalenie pęcherza moczowego, powiększenie węzłów chłonnych, mogą wystąpić też objawy neurologiczne takie jak drgawki czy zmiany zachowania.
Leczenie boreliozy opiera się na kilkutygodniowej antybiotykoterapii oraz leczeniu objawowym występujących dolegliwości. Niestety leczenie nie powoduje całkowitego usunięcia bakterii, dlatego choroba może wrócić w okresach osłabienia organizmu psa. Śmiertelność jest niska i wynika z rozwinięcia poważnych powikłań powstałych przez brak leczenia.
Co zrobić, kiedy pies złapał kleszcza?
Dotychczas kleszcze były aktywne w cieplejszej części roku, a zimy spędzały uśpione w podłożu. Obecnie ze względu na łagodne zimy, kleszcze zachowują aktywność nawet w zimie, dlatego psy są narażone na ugryzienia kleszcza i złapanie choroby odkleszczowej praktycznie przez cały rok.
Każde ukąszenie wymaga uwagi. Jeśli znajdziesz kleszcza na ciele psa, powinien on zostać niezwłocznie usunięty. Dłuższy czas jego pozostawania w skórze zwiększa ryzyko zakażenia.
Samodzielne usuwanie kleszcza
Kleszcza u psa możesz usunąć samodzielnie. Ważne, aby nie smarować niczym miejsca ukąszenia, bo to zwiększa ryzyko transmisji drobnoustrojów chorobotwórczych. Nie należy też wyciągać kleszcza na siłę, bo grozi to rozerwaniem ciała i pozostaniu jego części w skórze zwierzęcia.
Kleszcza najlepiej złapać pęsetą jak najbliżej skóry psa i pociągnąć pewnym ruchem. Miejsce po ukąszeniu należy zdezynfekować i obserwować, czy nie pojawiają się odczyny skórne.
Kleszcz u psa — kiedy do weterynarza?
Do lekarza weterynarii należy udać się gdy:
- nie czujesz się pewnie w samodzielnym usunięciu kleszcza
- nie masz odpowiednich narzędzi
- w miejscu wkłucia wystąpiły zmiany skórne takie jak zaczerwienienie, opuchlizna bądź zgrubienie
- podczas wyciągania ciało kleszcza rozerwało się, a jego fragment pozostał w skórze psa
Obserwacja psa po ukąszeniu
Nie jesteśmy w stanie stwierdzić, czy nasz pies został ugryziony przez zakażonego kleszcza. Dlatego po jego wyjęciu niezmiernie ważna jest obserwacja psa. Pierwsze objawy chorób odkleszczowych mogą pojawić się już po kilku dniach od ukąszenia.
Tu liczy się czas — każde ukłucie kleszcza stanowi zagrożenie transmisji patogenów. Przebieg chorób przenoszonych przez kleszcze często ma charakter ostry, dlatego dla ocalenia zdrowia i życia istotna jest szybka interwencja i rozpoczęcie leczenia. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów konieczne jest udanie się do lekarza weterynarii i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Jak chronić psa przed kleszczami?
Do tej pory wydawało Ci się, że pies może złapać kleszcza tylko podczas ciepłej pory roku? Optymalna temperatura dla kleszczy to 7-28,8 °C. Dlatego obecnie ze względu na łagodniejsze zimy kleszcz u psa może się zdarzyć przez cały rok. Zatem planując zastosowanie ochrony przeciwkleszczowej, należy uwzględniać temperaturę, a nie porę roku.
Na rynku dostępne są różne preparaty ochronne, których dawkę ustala się na podstawie masy ciała psa. Zawierają one substancje biobójcze i odstraszające kleszcze takie jak fipronil, permetryna, imidaklopryd, czy izoksazoliny. Preparaty oparte na substancjach pochodzenia naturalnego takich jak olejki eteryczne, ze względu na działanie jedynie odstraszające nie powinny być stosowane jako podstawowa ochrona.
Najpopularniejsze formy środków na kleszcze:
- krople spot on — płyn nakłada się na kark, bezpośrednio na skórę psa co 3-4 tygodnie, środek odpowiedni dla psów o każdej długości sierści
- obroże — o długim kilkumiesięcznym okresie działania, raczej dla psów krótkowłosych, działa w bezpośrednim kontakcie ze skórą
- tabletki — wygodna forma podania, środki działające ok. 3 miesiące
Antykleszczowe ABC każdego psiarza
Kleszcze są praktycznie wszędzie, dlatego trudno byłoby z ich powodu ograniczać aktywność. Zapewnienie maksymalnej ochrony pozwoli uniknąć chorób odkleszczowych u psa, a Tobie zapewni spokój. Na czym ta ochrona powinna polegać? Pamiętaj o tym, aby:
- Zadbać o odpowiednią profilaktykę — stosuj weterynaryjne preparaty przeciwkleszczowe, które cechuje najwyższa skuteczność.
- Regularnie kontrolować sierść psa — szybkie usunięcie wbitych kleszczy to najlepszy sposób, aby uchronić czworonoga przed chorobami odkleszczowymi.
- Obserwować swojego psa po ukąszeniu — pamiętaj, że w przypadku wystąpienia objawów kluczowa jest szybka reakcja.
Można również dodać do tego punkt D, czyli dbanie o zdrowie i kondycję psa przez cały rok. Naturalna odporność organizmu wspierana zdrowym żywieniem i odpowiednią dawką ruchu stanowi najlepszą linię obrony przed drobnoustrojami i może wspierać organizm w samoistnym zwalczaniu infekcji wywołanych przez kleszcze.
Kluczem do sprawnie działającego układu odpornościowego jest podawanie psu wartościowej karmy i regularna aktywność fizyczna. Karmy od PetRepublic to odpowiednio zbilansowane, pełnowartościowe posiłki. Ich skład oparty jest na surowcach mięsnych, a dodatek warzyw i witamin stanowi uzupełnienie w niezbędne mikro- i makroelementy. No i oczywiście smak — uwierz nam, że każdy pies rozsmakuje się w mięsnych kawałkach w pysznym sosie!
